[Thiền sư] Tam Thánh Huệ Nhiên

Giới thiệu

Thiền sư Tam Thánh Huệ Nhiên, tk. 9, là Thiền sư Trung Quốc, đệ tử của Lâm Tế Nghĩa Huyền.

Sư đã sưu tập những lời dạy của thầy mình thành bộ Lâm Tế Ngữ Lục.

Từ sau khi thọ yếu quyết nơi Lâm Tế, sư đi du lịch khắp tùng lâm.

Sau khi được Lâm Tế ấn khả, sư chu du khắp nơi, tiếng tăm lừng lẫy.

Sư thăm viếng nhiều tùng lâm và đến đâu cũng được tiếp đãi trọng hậu.

Sau, sư trụ trì tại viện Tam Thánh, Trấn Châu, học chúng đến rất đông.

Không biết sư tịch nơi nào, năm nào.

Ngữ lục

Sư đến gặp Thiền sư Hương Nghiêm Trí Nhàn.

Hương Nghiêm hỏi: “Từ đâu đến?“.

Sư đáp: “Từ Lâm Tế đến”.

Hương Nghiêm hỏi: “Đem được kiếm của Lâm Tế đến chăng?”

Sư chẳng nói, lấy toạ cụ đánh Hương Nghiêm rồi đi. Hương Nghiêm im lặng mỉm cười.

Sư đến viếng Thiền sư Đức Sơn Tuyên Giám.

Vừa thấy sư trải toạ cụ ra, Đức Sơn liền bảo: “Chớ có trải cái khăn phủi bụi, nơi đây không có canh cặn cơm thừa”.

Sư đáp: “Dù có cũng không có chỗ đổ”.

Đức Sơn liền đánh, sư chụp gậy và đẩy thẳng đến giường thiền. Đức Sơn cười to.

Sư nói: “Trời xanh! (Ối trời ôi)” rồi xuống nhà tham thiền.

Thiền sư Ngưỡng Sơn Huệ Tịch rất mến tài hùng biện của sư. Lúc mới gặp, Ngưỡng Sơn hỏi: “Ông tên gì?“.

Sư thưa: “Con tên Huệ Tịch”.

Ngưỡng Sơn ngạc nhiên bảo: “Huệ Tịch là tên của ta”.

Sư liền nói: “Con tên Huệ Nhiên”.

Ngưỡng Sơn cười lớn.

Một ông quan đến thăm, Ngưỡng Sơn hỏi: “Quan ở vị nào?”

Quan thưa: “Dẹp quan” .

Ngưỡng Sơn dựng phất tử hỏi: “Lại dẹp được cái này chăng?”

Ông quan không đáp được và trong chúng cũng không ai trả lời vừa lòng Ngưỡng Sơn.

Lúc đó sư đang nằm tại Niết-bàn đường (nơi nuôi dưỡng bệnh nhân), Ngưỡng Sơn sai thị giả đến trình.

Sư đáp: “Hoà thượng có việc”.

Ngưỡng Sơn lại sai thị giả hỏi: “Chưa biết có việc gì?”

Sư lại đáp: “Tái phạm chẳng tha”.

Nghe vậy Ngưỡng Sơn thầm nhận và có ý định truyền Phất tử của Bách Trượng lại cho sư nhưng sư từ chối không nhận vì đã có thầy. Ngưỡng Sơn nhân đây mới biết sư là môn đệ của Lâm Tế.

Thiền sư Bách Trượng Hoài Hải trao cho Hoàng Bá Hy Vận thiền bản và bồ đoàn, trao cho Quy Sơn Linh Hựu phất tử, Quy Sơn lại truyền cho Ngưỡng Sơn Huệ Tịch

Sư ở tại pháp tịch Tuyết Phong, nghe ngài giảng rằng: “Ai ai cũng có một tấm gương xưa. Con khỉ mi hầu kia cũng có một tấm gương xưa”.

Sư liền bước ra hỏi: “Bao kiếp không tên, Hòa thượng sao lại lập tên là gương xưa?“.

Tuyết Phong nói: “Vết ngọc trầy sanh ra vậy”.

Sư nạt rằng: “Cái lão Hòa thượng này, thoại đầu mà cũng không biết!“.

Tuyết Phong nói: “Tội lỗi, lão tăng trụ trì bận quá nhiều việc”.

Sư thấy Hòa thượng Bảo Thọ Diên Chiểu khai đường bèn đẩy một ông tăng ra trước Hòa thượng Bảo Thọ. Hòa thượng Bảo Thọ liền đánh ông tăng ấy.

Sư nói: “Trưởng lão nếu dạy dỗ người như thế, thì làm đui mắt hết nhân dân thành Trấn Châu này”.

Ở Viện Tam Thánh, Sư thượng đường: “Ta gặp người liền ra, ra thì chẳng vì người”. Liền xuống tòa.

Một hôm, có một vị Tăng hỏi Sư: “Thế nào là ý Tổ Sư Tây sang?“.

Sư đáp: “Thịt thúi ruồi bu”.

Công án thứ 49 của Bích Nham Lục thuật lại cuộc gặp gỡ của sư với Thiền sư Tuyết Phong Nghĩa Tồn.

Sư hỏi: “Cá vàng vượt thoát lưới, lấy gì làm thức ăn?“.

Tuyết Phong đáp: “Đợi ông ra khỏi lưới rồi đến đây sẽ nói”.

Sư bảo: “Là thiện tri thức của 1500 người mà thoại đầu cũng không biết”.

Tuyết Phong bèn nói: “Lão tăng trụ trì nhiều việc”.