[Thiền sư] Bảo Ninh Nhân Dũng

Giới thiệu

Thiền sư Bảo Ninh Nhân Dũng

Ngữ lục

Hòa thượng Bảo Ninh dạy chúng, nêu ra bài kệ:

Đêm đêm ôm Phật ngủ,

Ngày ngày cùng Phật dậy.

Đứng ngồi cùng theo nhau,

Nói nín cùng chung ở.

Phút giây chẳng tạm rời,

Như hình cùng với bóng.

Muốn biết chỗ Phật ngự,

Chỉ ngay lời nói ấy.

Dạ dạ bão Phật miên,

Tiêu triêu hoàn cộng khởi.

Khởi tọa trấn tương tùy,

Ngữ mặc đồng cư chỉ,

Phân hào bất tương ly,

Như thân ảnh tương tợ.

Khước thức Phật khứ xứ,

Chỉ già mặc ngữ thị.

(Phó Đại Sĩ)

Bảo Ninh nói:

Đại chúng, Phó Đại Sĩ nói bài kệ này từ xưa đến nay không ai có thể lý giải nổi. Có nhiều người nghiên cứu bài kệ này, nhưng đa số đều hiểu lầm.

Bảo Ninh tôi cũng có một bài kệ:

Ưng ngủ thì ngủ khò,

Ưng dậy thì dậy ngay,

Nước rửa mặt sáng rỡ,

Chung trà miệng nhâm nhi.

Hồng trần trong biển cả,

Đất bằng nổi ba đào.

Ha ha a ha ha,

La lý lý la lý.

Yếu miên thời tức miên,

Yếu khởi thời tức khởi,

Thủy tẩy diện bì quang,

Xuyết trà thấp khước chủy.

Đại hải hồng trần sanh,

Bình địa ba đào khởi.

Ha ha a ha ha,

La lý lý la lý.

Có vị tăng hỏi: Thế nào là cảnh giới Bảo Ninh? Bảo Ninh đáp: Ngọn núi chủ đảo ngược.

• Thế nào là người trong cảnh giới Bảo Ninh?

• Lỗ mũi không có một bên.

• Thế nào là gia phong (tông chỉ) của Bảo Ninh?

• Bánh mè cứng, bánh bao mềm.

• Nếu gặp khách đến ngài đối phó thế nào?

• Ăn ngốn mau no, ăn chậm lâu đói.

Hòa thượng Huyền Sa bình: Ngài Phó Đại Sĩ chỉ nhận được một tâm sáng rỡ. Hòa thượng Động Sơn bình: Ông hãy nói mỗi ngày thiền tăng có ngủ chăng?

Hai chuyển ngữ của hai tôn túc ai dám bảo trên đời này không có thần tiên? Phải tin rằng trong lời bình có trời.

Hòa thượng Bảo Ninh dạy chúng:

Có tay có chân mà không mặt trái, mặt phải, người sáng mắt nhìn cũng không thấy. Trời xoay bên trái, đất chuyển bên phải.

Rồi vỗ vào đầu gối, nói:

Ào ào một trận gió tây. Vài ba lá rụng cội cây lộ bày.

Tây phong nhất trận lai. Lạc diệp lưỡng tam phiến.

Có vị tăng hỏi: Thế nào là đại ý Phật Pháp? Sư đáp: Nước nóng trong nồi không chỗ lạnh.

Hòa thượng Bảo Ninh nói: Một là một, hai là hai, ba là ba, bốn là bốn, số chữ rất rõ ràng, thứ tự trên dưới giúp nhau. Có việc gì để bàn?

Bảo Ninh cầm gậy vẽ một đường, nói: Đại chúng, cả đời làm loạn rồi.

Hòa thượng Bảo Ninh dạy chúng:

Cái của người xưa người nay dùng, cái của người nay là do người xưa làm ra. Xưa và nay nào có khác (dung thông một thể), nhưng có mấy ai biết được xưa và nay. Ôi! Chín và mười gặp nhau mà chẳng ra tay.

Lại nói:

Linh miêu không giống trồng là hồng.

Cây sắt trên cành lại trổ bông,

Bỗng dưng đủ tháng kết thành quả.

Từ đâu chín mộng đượm hương nồng?

Vô chủng lình miêu hỏa lý tài.

Thiết hoa hoàn hướng thọ đầu khai,

Mạch nhiên kết cá đoàn loan quả.

Chỉ tự thời nhân xưa đắc lai?

Hòa thượng Bảo Ninh dạy chúng:

Ông già Thích Ca thuyết pháp 49 năm mà không nói một chữ. Ưu-ba Cúc-đa chất đầy thẻ trong thất mà chưa từng độ một người. Đạt-ma chẳng ở Thiếu Thất, Lục Tổ chẳng trụ Tào Khê. Vậy ai là con cháu? Ai là Tiên thánh? Thế thì, họ vốn không thương tích, không nên làm tổn thương họ.

Rồi vỗ gối nhìn chúng nói: May thay thiên hạ được thái bình.

Bảo Ninh lại tụng điển cố gió cờ:

Thênh thang dịch trạm một lối chung, Sớm tối ngươi đi mặc thung dung, Lão bà nào phải không tiến bước, Cớ sao ngay cửa gai gốc bung.

Đãng đãng nhất điều quan dịch lộ, Thần hôn tằng bất cấm nhân hành. Lão bà bất thị bất tiến bộ, Vô nại đương môn kinh cức sanh.