Chapter List
- hưu khứ
- hiết khứ
- lãnh tưu tưu địa khứ
- nhất niệm vạn niên khứ
- hàn khôi khô mộc khứ
- cổ miếu hương lư khứ
- nhất điều bạch luyện khứ
🧭 PHÂN TÍCH CHI TIẾT & LIÊN HỆ PHƯƠNG PHÁP GIỮ NGHI TÌNH – KHÁN THOẠI ĐẦU
| Bậc | Khứ | Giải thích | Liên hệ công phu khán thoại đầu (giữ nghi tình) |
|---|---|---|---|
| 1. | HƯU KHỨ (休去) – “Dừng lại” | Đình chỉ mọi hành vi tạo tác, cả thân lẫn tâm. “Không làm gì cả”, buông xả toàn bộ thô động ban đầu. | Bắt đầu công phu: ngưng phan duyên, gác niệm thiện ác, giữ một việc: khởi nghi “Ai là người niệm Phật?” hay thoại đầu. |
| 2. | HIẾT KHỨ (歇去) – “Dứt nghỉ” | Dứt tất cả phân biệt nhị nguyên: thân-tâm, năng-sở, vọng-chân. | Khi nghi tình khởi, chỉ nghi không biết, mọi hiểu biết, lý luận dứt sạch. Không bàn đúng sai, không theo cảnh giới khởi hiện. |
| 3. | LÃNH TƯU TƯU ĐỊA KHỨ (冷悠悠地去) – “Mát rượi đi” | Vượt qua nhiệt não mê-ngộ, phàm-thánh, vào cảnh giới lặng mát như làn sương – an nhiên tự tại. | Nghi tình trụ vững, tâm không còn dao động vì “mình đúng”, “đang tu”, “sẽ đắc đạo”. Chỉ nghi thôi, không phân tích kết quả. |
| 4. | NHẤT NIỆM VẠN NIÊN KHỨ (一念萬年去) – “Một niệm ngàn năm” | Một niệm nghi vững chắc bất động, kéo dài như vạn năm, không gián đoạn. | Trụ nghi sâu sắc, không gián đoạn, nghi mà không biết mình nghi, tâm như khối đá, vọng niệm tắt hẳn mà không cưỡng ép. |
| 5. | HÀN KHÔI KHÔ MỘC KHỨ (寒灰枯木去) – “Tro lạnh gỗ khô” | Không còn một mảy may phân biệt. Giống tro lạnh, cây khô – không sanh, không vọng, không loạn. | Đây là lúc nghi tình thuần nhất, mọi niệm không sinh, nhưng không rơi vào vô ký vì nghi vẫn tồn tại – như “lửa trong tro”. |
| 6. | CỔ MIẾU HƯƠNG LƯ KHỨ (古廟香爐去) – “Lò hương trong miếu cổ” | Hết tất cả chấp thủ cũ kỹ, giống như hương trong lò cũ đã tàn. Chấp tu, chấp chứng, chấp tịnh cũng sạch. | Nghi tình tự tiêu sạch cả người khán thoại đầu, lúc này “không còn người tu, không còn pháp tu” – vẫn giữ nghi, nhưng trong “vô sở trụ”. |
| 7. | NHẤT ĐIỀU BẠCH LUYỆN KHỨ (一條白練去) – “Tấm lụa trắng thuần khiết” | Rốt ráo trong sáng tuyệt đối, tâm như lụa trắng không vết mực. Không chấp Chính (chân như), không chấp Thiên (huyễn cảnh). | Nghi tình phá toang cửa vô minh, ngộ đạo, thấy rõ chân tâm vô nhiễm, tự tánh hiện tiền, không còn sở tri chướng, lý chướng. |
PHÂN TÍCH CHI TIẾT “THẤT KHỨ” (BẢY BỎ) – LỘ TRÌNH TU TẬP
| Thứ tự | Thất Khứ | Ý nghĩa thiền quán sâu | Liên hệ khán thoại đầu |
|---|---|---|---|
| 1️⃣ | Hưu khứ (休去) – Ngừng mọi hành vi | Chấm dứt ngoại duyên, sống đời “thiểu dục tri túc”, nội tâm hướng về một điểm. Không tạp loạn, không đa sự. | Căn bản công phu: bỏ tất cả, chỉ giữ một nghi – “Ai là người niệm Phật?”, “Trước khi cha mẹ chưa sinh, ta là ai?” |
| 2️⃣ | Hiết khứ (歇去) – Dứt sạch kiến giải | Bỏ mọi tư kiến, không còn lấy giáo lý làm điểm tựa, dứt năng sở, không còn thấy “ta hiểu, ta biết”. | Khi nghi tình sâu, vọng tưởng phân biệt không xen vào được nữa. Cảm nhận dần dần “chưa từng biết gì cả” là thật. |
| 3️⃣ | Lãnh tưu tưu địa khứ (冷湫湫地去) – Mát lạnh toàn thân tâm | Không còn động vì mê ngộ, được mất, chứng đắc. Tâm rỗng rang, tĩnh lặng, không còn chấp thủ. | Nghi tình vẫn giữ, nhưng không còn căng, trở thành “lạnh” – tức trầm ổn, vững chắc, như giếng sâu không đáy. |
| 4️⃣ | Nhất niệm vạn niên khứ (一念萬年去) – Một niệm giữ trọn vạn năm | Duy trì nghi tình không gián đoạn, như một mạch sống. Tuy có hoạt động nhưng tâm không rời nghi tình. | Chính là bí quyết miên mật công phu: dù đi đứng nằm ngồi, vẫn “thầm hỏi không lời” — niệm nghi chưa từng dứt. |
| 5️⃣ | Hàn khôi khô mộc khứ (寒灰枯木去) – Tro lạnh, gỗ khô | Tâm như tro tàn, cây khô. Không phản ứng, không động niệm trước cảnh. Không còn nóng – tức vọng khởi. | Ở mức này, nghi tình đã thành khối, không có vọng tưởng dấy lên nổi. Không còn “ta đang tu”, chỉ là một khối biết chưa tỏ. |
| 6️⃣ | Cổ miếu hương lư khứ (古廟香爐去) – Lư hương miếu cổ | Trừ sạch tất cả chấp trước. Như lư hương đã nguội trong ngôi miếu xưa – không còn “mùi đạo”, không còn dấu vết. | Không còn ý niệm “mình là hành giả”, “đây là thoại đầu”. Nghi tình thành thuần túy vô ngã, không sở trụ. |
| 7️⃣ | Nhất điều bạch luyện khứ (一條白練去) – Một tấm lụa trắng | Thanh tịnh tuyệt đối, vô cấu. Tâm không còn dính mắc một mảy may – không thiện ác, không chứng đắc, không đạo để đạt. | Khối nghi tự vỡ ra, thấy rõ tánh vốn rỗng, vốn đủ. Không còn câu hỏi, không còn người hỏi – chỉ “tánh biết hiện tiền”. |
🧘♂️ PHƯƠNG PHÁP GIỮ NGHI TÌNH – KHÁN THOẠI ĐẦU HẰNG NGÀY
- Chọn một thoại đầu duy nhất, ví dụ:
“Trước khi cha mẹ chưa sinh, ta là ai?”
“Niệm khởi từ đâu đến, tan về đâu?”
- Cách giữ nghi tình:
Không lặp lại câu hỏi như tụng chú.
Không tìm câu trả lời.
Chỉ dấy khởi tâm “chưa hiểu” thật sâu, rồi buông xuống tất cả – trụ nơi nghi không biết đó.
❗Chìa khóa: KHÔNG TÌM HIỂU – KHÔNG LÝ GIẢI – KHÔNG ĐÈ NÉN
- Hành trì mỗi ngày:
Giai đoạn Thời gian Công phu Sáng sớm (4h–6h) 60 phút tĩnh tọa Tham thoại đầu, giữ nghi tình. Không phân tích gì cả. Trong ngày Đi – đứng – nằm – ngồi Thầm hỏi câu thoại, cảm nhận nghi tình trỗi dậy. Nhẹ nhàng, liên tục, không áp lực. Tối (20h–22h) 30–60 phút tọa thiền Ngồi yên. Nếu vọng niệm nổi: chỉ biết mà không đuổi. Nếu nghi tình khởi: giữ như trân bảo.
🔄 KẾT HỢP “THẤT KHỨ” VỚI LỘ TRÌNH THỰC HÀNH
| Thất Khứ | Thực hành mỗi ngày |
|---|---|
| Hưu Khứ | Đơn giản hóa cuộc sống, bớt nói – bớt giao tiếp – bớt mạng xã hội |
| Hiết Khứ | Không đọc thêm kinh luận trong lúc tham thoại đầu. Không lý giải. |
| Lãnh Khứ | Nhận ra khi nghi tình ổn định, tâm như dòng nước lạnh – không bị cuốn. |
| Nhất Niệm Vạn Niên | Giữ nghi tình như hơi thở – nhẹ nhàng, không đoạn. |
| Hàn Khôi Khô Mộc | Không còn tâm phản ứng. Quan sát thấy vọng nhưng không bị lôi. |
| Cổ Miếu Hương Lư | Không “cầu chứng”. Không mong thấy gì. Buông cả “ngộ”. |
| Lụa Trắng | Nếu tâm thuần tịnh, không biết mình đang tu – ấy là gần cửa. |
🎯 KẾT LUẬN
Tham thoại đầu không có gì để hiểu, để đạt, để nắm. “Giữ nghi tình” là nuôi một đốm lửa nhỏ trong lòng bàn tay — đừng dập, cũng đừng đốt — chỉ giữ nó miên mật, lặng lẽ, từng ngày.
“Một ngày không nghi, là một ngày trôi qua vô ích.”