“MỚI Ở ĐÂU TỚI” CỦA VÂN MÔN
THÙY
Thấu khỏi sinh tử, xoay chuyển cơ quan. Nhàn nhã cắt sắt chặt đinh, nơi nơi che trời che đất. Song thử nói xem, đây là cách hành xử của ai vậy? Thử nêu lên xem.
CỬ
Vân Môn hỏi ông tăng kia, “ Mới từ đâu tới?” Ông tăng đáp, “ Tây Thiên.” Đây là lời nói mặt đối mặt, giống như thể điện chớp. Vân Môn nói, “ Gần đây Tây Thiên có lời dạy gì?” Đây cũng chỉ là những lời đàm thoại bình thường. Ông tăng này quả thật cũng là một tay chuyên gia, cho nên lại đi thử thách Vân Môn, ông ta lập tức dang hai tay ra. Nếu như là người bình thường mà bị thử thách như vậy, nhất định là sẽ lúng túng tay chân. Song Vân Môn lại có tâm cơ như đá lửa điện chớp, bèn đánh ông tăng một bạt tai.
Ông tăng nói, “Đánh thì cứ việc đánh có điều tôi vẫn còn đang nói cơ mà.” Ông tăng này có chỗ chuyển thân, cho nên Vân Môn dang hai tay ra. Ông tăng không nói gì được, cho nên Vân Môn lại đánh ông ta.
Vân Môn là bậc chuyên gia, cho nên đi mỗi bước đếu biết rõ bước chân của mình dẫm lên chỗ nào. Biết nhìn trước ngó sau, không bị lạc đường. Ông tăng này chỉ biết dòm trước mà không biết ngó sau.
TỤNG
Đầu cọp đuôi cọp nắm một lượt,
Oai phong lẫm liệt khắp mọi nơi,
Lại hỏi không biết quá nguy sao?
Tuyết Đậu nói, “ Bỏ qua một lần.”
BÌNH TỤNG
Bài tụng này của Tuyết Đậu hết sức dễ hiểu, đại ý chỉ tụng cơ phong của Vân Môn.Cho nên thầy ta mới nói, “Đầu cọp đuôi cọp nắm một lượt.” Cổ nhân nói, “ Nắm đầu cọp, nắm đuôi cọp, một câu lập tức hiểu tông chỉ.” Tuyết Đậu chỉ dựa vào các dữ kiện mà kết thúc công án. Thầy ta thích Vân Môn biết cách nắm đầu nắm đuôi cọp. Lúc ông tăng dang hai tay ra, Vân Môn liền đánh. Đó là nắm đầu cọp. Vân Môn dang hai tay ra, ông tăng không nói gì được, Vân Môn lại đánh. Đó là nắm đuôi cọp. Lúc đầu với đuôi cùng nắm, thì mắt như sao xẹt.
Vân Môn tự nhiên như đá lửa điện chớp, đến nỗi “oai phong lẫm liệt khắp mọi nơi.” Đến nỗi gió thổi xào xạc khắp trời đất. “ Lại hỏi không biết quá nguy sao?” Quả thật là có chỗ nguy hiểm. Tuyết Đậu nói, “ Bỏ qua một lần, song thử nói xem, nếu bây giờ tôi không bỏ qua thì các ông làm thế nào? Tất cả mọi người trong thiên hạ đều đáng ăn đòn.
Những người học Thiền bây giờ đều nói rằng, lúc Vân Môn dang hai tay ra, ông tăng kia phải dùng gậy ông đập lưng ông mà trả miếng Vân Môn mới phải. Nói như thế nghe có vẻ đúng, song thật ra lại chẳng đúng. Vân Môn không thể cứ như thế mà bảo các ông thôi. Hẳn là vẫn còn có một cái gì đó.